Biết cách nhận biết các loại nấm rừng độc là một trong những kỹ năng quan trọng để đi trekking. Đi bộ xuyên rừng bao gồm việc đi bộ qua những con đường với nhiều loại địa hình để đến những nơi mà mọi người có thể hòa mình vào thiên nhiên. Việc khám phá hái nấm ven đường để ăn uống trong những chuyến đi phượt là rất nguy hiểm vì bạn có thể dễ dàng bắt gặp những cây nấm đa dạng về hình dạng và màu sắc trên đoạn đường. Trong bài này, chúng ta sẽ học cách phát hiện các loại nấm rừng độc nguy hiểm khi đi trekking để giúp bạn có một chuyến đi an toàn hơn.
1. Đặc điểm của một số loại nấm độc
Cơ quan An toàn Thực phẩm liệt kê ba đặc điểm này có trong các loại nấm rừng độc gây chết người:
– Có áo đế, mũ toàn bộ, phiến nấm, cuống và vòng cho cuống.
– Mũ nấm màu đỏ với vảy trắng, bên trong màu hồng nhạt. Sợi nấm tỏa sáng vào ban đêm.
– Độc tố có ở khắp toàn bộ cơ thể nấm (nắp, phiến, vòng, thân, bìa) và độc tố này thay đổi theo mùa, trong quá trình nấm phát triển và tùy thuộc vào thổ nhưỡng và khí hậu.
2. Nấm có chứa AMATOXINS (Nấm độc màu trắng, nấm độc hình nón)
Trong rừng, nấm có chứa amatoxin thường mọc thành từng nhóm hay mọc đơn độc trên mặt đất. Tương đối dễ dàng trong việc phát hiện nấm có chứa amatoxin. Khi còn non, đầu nấm có hình cầu và hình trứng, mặt trên nhẵn, dính chặt vào thân nấm. Khi trưởng thành, nắp là hình nón có đường kính từ 4 lên đến 10 cm (nấm nón độc) hoặc cấu trúc dẹt với đường kính khoảng 5 đến 10cm (nấm tán màu trắng).
Mặt dưới của mũ nấm mang màu trắng giống với màu của cuống nấm. Cuống có nắp hình đài hoa, phần đỉnh có màng gần đến nắp, và phần gốc hình củ. Nấm tán trắng mềm có màu trắng và mùi thơm thoang thoảng, mùi hắc khó chịu (nấm nón độc).
Độc tố chính được tìm thấy trong loại nấm này, Amanitin (Amatoxin), cực độc, tác động lên nguyên sinh chất của tế bào và giết chết các tế bào, dẫn đến suy gan nhanh chóng và thậm chí có thể tử vong.
3. Nấm độc và chứa MUSCARIN
Loại nấm chứa Muscarin thường rất độc và chúng mọc trên mặt đất trong các khu rừng hoặc các khu vực khác có rất nhiều lá hư thối. Mũ nấm với đầu nhọn thường là hình nón hoặc giống quả chuông, chứa các dây tơ màu vàng hoặc nâu kéo dài từ đỉnh đến vành. Mép của mũ nấm tách ra thành các tia rõ rệt khi nó già đi. Mũ nấm có đường kính từ 2 đến 8 cm. Khi nấm còn non, phiến nấm màu trắng và liên kết chặt chẽ với thân; Tuy nhiên, khi già đi, nó trở nên xám lại và tách khỏi thân cây. Cuống nấm có độ dài từ 3 đến 9cm có màu từ trắng đến nâu vàng và không có vòng cuống.
Độc tố chính do loại nấm này tạo ra chứa muscarin, ảnh hưởng đến hệ thần kinh phó giao cảm và dẫn đến các triệu chứng như tiết mồ hôi, hơi thở khó khăn và gây hôn mê.
4. PSILOCYBE hoặc nấm thức thần
Thức thần thường phát triển mạnh ở những khu vực có phân bò, cỏ và gỗ mục, hôi, nát. Đầu nấm có hình nón với đường kính 1 – 2 cm, khi khô có màu vàng rơm được phủ một lớp màng nhầy. Phiến nấm non có màu trắng, nhưng khi già chuyển sang màu xanh lục nhạt hoặc xanh xám. Nấm càng lâu năm thì màu xanh càng rõ rệt. Phần cuống cực kỳ dài với thân mảnh và giống như mũ nấm; đôi khi nó có thể trở nên xanh lục hoặc xanh lam. Màu sắc nâu nhạt và mùi vị của thịt nấm không hăng.
Psilocybin và psilocin là những độc tố chính của nấm gây rối loạn tâm thần như ảo giác. Một giờ sau khi ăn, các triệu chứng bắt đầu xuất hiện và hết sau 12 đến 24 giờ. Đừng để việc khám phá tò mò gây ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn. Hạn chế việc hái các loại nấm rừng độc trong các chuyến trekking. Thay vào đó nếu bạn không biết chắc thì có thể hỏi người hướng dẫn viên đi cùng để được giải đáp thắc mắc. Chúc bạn đi du lịch vui vẻ!